Przejdź do treści

Słowo "społeczeństwo" jest często używane w języku potocznym - "społeczeństwo polskie", zdrowe społeczeństwo", "społeczeństwo wiejskie" itp. W każdym z tych przypadków nazwa oznacza co innego: ogół Polaków, ludzi zdrowych, ludzi żyjących na wsi. Różne są dziedziny życia społecznego. We wszystkich przypadkach jednak nazwa odnosi się do licznej zbiorowości, której członków łączy coś wspólnego. Funkcjonuje również wiele naukowych definicji społeczeństwa.
Społeczeństwo to duża, wyraźnie wyodrębniona społeczność (czyli ludzie żyjący na określonym obszarze, których łączą bardziej lub mniej trwałe stosunki i więzi społeczne, tworzące w miarę uporządkowany i kompletny system oddziaływań społecznych), która stanowi pewien zamknięty układ, mający wyspecjalizowane instytucje różnego typu (ekonomiczne, polityczne, kulturowe itp.) integrujące mniejsze społeczności i zbiorowości wchodzące w jej skład. Jak wynika z definicji rzeczywiste granice społeczeństwa trudno jest określić. Wiele może być kryteriów dzięki którym możemy dowolnie grupować jednostki nazywając je społeczeństwami. W miarę postępu technicznego i cywilizacyjnego granice "społeczeństwa" i zakres kryteriów będą się rozszerzać. Jednym z mechanizmów wpływających na powstawanie i spójność społeczeństw jest aspekt kulturowy. Bieg historii dał jednak dowód, że nie jest możliwe utrzymywanie autonomiczności kulturowej przez żadne ze znanych społeczeństw. Migracja ludności - zarówno ekonomiczna, jak i społeczno polityczna, powodowała przenikanie się różnych kultur, co możemy obserwować po dziś dzień np. kultura grecka odcisnęła swe znamię w stylach architektury i sztuki całego świata. Mieszanie się kultur ma także związek z rozwojem techniki. Wynalazki takie jak kolej, czy telegraf nie wątpliwie stanowiły krok milowy w globalizowaniu społeczeństwa. W zasadzie od tego momentu możemy mówić o społeczeństwie w sensie globalnym. Powstała nawet definicja określająca to zjawisko: Społeczeństwo globalne - pojęcie stosowane niekiedy w socjologii w celu oznaczenia najszerszej przestrzennie i liczebnie formy zbiorowości, która wytwarza wartości kultury, instytucje nieformalne i działania stanowiące "ramę scalającą" inne formy życia zbiorowego; zapewnia integrację kultury tych form i integrację osobowości ludzi uczestniczących w wielu grupach społecznych o różnych systemach wartości.
W dzisiejszych czasach motoryzacja, telekomunikacja, telewizja (w tym również telewizja satelitarna) praktycznie zatarły barierę miedzy ośrodkami kultury jaką jest odległość. Prawdziwą rewolucją, tworzącą ze świata globalną wioskę, zbliżającą między sobą ludzi jak nic do tej pory - tak iż możemy mówić o nowym wymiarze społeczeństwa globalnego - jest Internet. Stał się on nie tylko nośnikiem kultury, lecz również jej mechanizmem współtwórczym.
Kolejnym elementem określającym współczesne społeczeństwo jest aspekt polityczny. Obserwujemy gwałtowny rozwój instytucji politycznych o charakterze globalnym. Państwa zrzeszają się w różnego rodzaju organizacjach, tworzą unie, zawierają pakty i układy. Ma to na celu nie tylko budowanie wewnętrznego porządku państwa, lecz również integrację międzynarodową, prowadzącą de facto do globalizacji całego społeczeństwa. Objawia się to w likwidowaniu barier jakimi są granice, ustanawianiu aktów prawnych normalizujących w ten sam sposób poszczególne elementy rzeczywistości. Efektem tego jest jakoby jednego wielkiego społeczeństwa będącego sumą poszczególnych narodowości.
Ostatnim z elementów dających społeczeństwu charakter globalny jest aspekt ekonomiczny. Tworzą go sieci korporacji produkcyjno-przemysłowych, organizacje konsumenckie, interesy na różnych płaszczyznach gospodarki międzynarodowej. Duży wkład w rozwój społeczeństwa globalnego wnoszą międzynarodowe biura podróży i ośrodki turystyczne, których działalność powoduje wzmożony ruch turystyczny.

Kategoria